O projekcie

Celem projektu „System VR Mind i VR Mind+ – badania i przygotowanie do wdrożenia” jest opracowanie systemu komputerowego wykorzystującego rzeczywistość wirtualną (ang. virtual reality) do terapii fobii społecznej.

Projekt rozpoczął się w 2017 roku, a jego zakończenie planowane jest na rok 2019. W ramach zaplanowanych działań, jednym z głównych elementów, jest przeprowadzanie rejestrowanych, randomizowanych i wieloośrodkowych badań klinicznych skuteczności i bezpieczeństwa opracowywanego systemu na próbie 150 osób u których rozpoznano fobię społeczną.

Projekt jest współfinansowany przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, a nad pracami badawczymi czuwa Rada Naukowa w skład której wchodzą naukowcy, psychiatrzy i terapeuci z Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego a także pracownicy Centrum Terapii Dialog.

Obecnie trwa rekrutacja osób badanych. Zarejestruj się i weź udział w badaniu.

O badaniu

Projektowane badania mają ocenić bezpieczeństwo i skuteczność nowoczesnej terapii fobii społecznej wykorzystującej rzeczywistość wirtualną na tle standardowego leczenia czyli terapii poznawczo-behawioralnej. Badania będą prowadzone z poszanowaniem zasad etyki oraz z uwzględnieniem dobrych praktyk klinicznych i najwyższych naukowych standardów. W celu dochowania należytej staranności badawczej badanie zostanie zarejestrowane w bazie ClinicalTrial.gov jak również zgłoszone do Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych.

Plan zakłada przeprowadzenie dwóch badań: badania pilotażowego oraz badania klinicznego.

  1. Badanie pilotażowe
    • Liczba osób badanych: 20
    • Liczba sesji: 4 (każda ok. 1 godziny)
    • Planowany okres badania: IV.2018-VI.2018
  2. Badanie kliniczne
    • Liczba osób: 150
    • Warunki eksperymentalne:
      1. Warunek kontrolny: standardowa terapia poznawczo-behawioralna prowadzona przez terapeutę
      2. Warunek eksperymentalny 1: terapia poznawczo-behawioralna wraz z ekspozycją w rzeczywistości wirtualnej prowadzona przez terapeutę
      3. Warunek eksperymentalny 2: terapia ekspozycyjna wykorzystująca rzeczywistość wirtualną
    • Liczba sesji: 14 (każda ok. 1 godziny)
    • Planowany okres badania: IX.2018-II poł. 2019.

W ramach badania klinicznego osoby badane zostaną losowo przydzielone do jednego z trzech warunków:

  1. warunek kontrolny – osoby przydzielone do tej grupy przejdą tradycyjną formę psychoterapii w nurcie poznawczo-behawioralną prowadzoną przez wykwalifikowanego terapeutę
  2. warunek eksperymentalny 1 – osoby przydzielone do tej grupy przejdą zmodyfikowaną wersję terapii poznawczo-behawioralną, w której wykwalifikowany terapeuta będzie wykorzystywał rzeczywistość wirtualną
  3. warunek eksperymentalny 2 – osoby przydzielone do tej grupy przejdą autoterapię z wykorzystaniem rzeczywistości wirtualnej

O fobii społecznej

Fobia społeczna jest zaburzeniem psychicznym o poważnych następstwach dla rozwoju psychospołecznego, osobistego, edukacyjnego i zawodowego, która często dotyka osoby młode ( późny okres adolescencji, wczesny okres dorosłości). Fobia społeczna stanowi wyodrębnioną kategorię diagnostyczną w obrębie Międzynarodowej Klasyfikacji Zaburzeń Psychicznych i Zaburzeń Zachowania ICD-10 (F40.1).

Jak wskazano powyżej: „często zaczynają się w okresie pokwitania i koncentrują się wokół obawy przed oceną przez innych ludzi skupionych w stosunkowo małych grupach (w przeciwieństwie do tłumu), prowadzącej do unikania sytuacji społecznych. […] mogą być określone (np. ograniczone do jedzenia w miejscach publicznych, do wystąpień publicznych lub do spotkań z przedstawicielami płci przeciwnej) lub rozlane, obejmujące niemal wszystkie sytuacje społeczne poza kręgiem najbliższej rodziny. […] Fobie społeczne są zazwyczaj związane z niską samooceną i strachem przed krytyka. Mogą się przejawiać jako skargi na czerwienienie się, drżenie rąk, nudności czy nagląca potrzebę natychmiastowego oddania moczu. Osoby dotknięte fobią społeczną często są przekonane, że jeden z tych wtórnych przejawów lęku stanowi pierwotny problem. Objawy mogą nasilać się do rozmiaru napadów lekowych (paniki). Unikanie jest często wyraźne, a w krańcowych przypadkach może prowadzić do całkowitej izolacji społecznej”.

Jak wskazują Wilson i Rapee [2] „lęk i unikanie związane z fobią społeczną mogą prowadzić do znaczącego upośledzenia wielu aspektów funkcjonowania w życiu, łącznie z nauką, pracą zawodową, relacjami interpersonalnymi i odpoczynkiem. Badania wskazują również, że fobia społeczna wiąże się ze wzrostem ryzyka rozwoju współwystępujących zaburzeń psychicznych, a zwłaszcza innych zaburzeń lękowych, zaburzeń nastroju, takich jak duża depresja i zaburzeń na tle nadużywania substancji psychoaktywnych”

Rybakowski [3] odnotowuje, że świadomość poważnych następstw fobii społecznych wzrasta w wyniku przeprowadzanych w ostatnim okresie badań „Dopiero w ostatnich latach wykazano, ze następstwa fobii społecznej mogą być bardzo istotne dla osoby chorującej. U osoby takiej istnieje istotnie mniejsze prawdopodobieństwo zwarcia związku małżeńskiego, uzyskania wyższego wykształcenia oraz otrzymania pracy zgodnie z kwalifikacjami” Z kolej Lucey i Corvin [4] bardzo wysoko oceniają następstwa fobii społecznej jeśli chodzi o występowanie depresji i nadużywania substancji psychoaktywnych, kiedy piszą „Często współwystępuje nadużywanie alkoholu i innych substancji psychoaktywnych, a nawet u 40% chorych wtórnie występuje depresja.” W tym kontekście można spojrzeć na fobię społeczną jako na zaburzenie cywilizacyjne, co jest wzmacniane faktem, że w literaturze psychiatrycznej pojawiło się ono po raz pierwszy w połowie lat sześćdziesiątych XX wieku. [3] Zaburzenie to z jednej strony uwidacznia i uwypukla podstawy dla współczesnej cywilizacji proces rozluźniania, zerwania więzi społecznych, trudności w relacjach pomiędzy ludźmi, samotności i izolacji, a z drugiej strony przyczynia się właśnie do występowania dokładnie takich zjawisk – powodując samotność, izolację, niemożność tworzenia związków.

Problem ten jest podejmowany przez poważne autorytety na forum publicznym jak np. prof. Bogdan Wojciszke [5], który relacjonuje wstrząsające wyniki badań pochodzących ze Stanów Zjednoczonych w których „okazało się, że znaczna liczba dorosłych Amerykanów twierdzi, iż nie ma z kim porozmawiać o swoich problemach” – cytat ten dokładnie odzwierciedla omawiany tu problem. Co więcej występowanie fobii społecznej przyczynia się do wzrostu zapadalności na dwa aktualnie podstawowe problemy zdrowotne dotyczące sfery psychicznej, takie jak depresja i nadużywanie substancji psychoaktywnych.

W kontekście badania podkreślenia wymagają następujące elementy:

  • poważne skutki zaburzenia, łącznie z całkowita izolacją społeczną, zmieniające lub decydujące o codziennym sposobie postępowania danej osoby (jej codziennym wzorcu aktywności), utrudniające/uniemożliwiające tworzenie związków w odpowiedniej dla tego fazie rozwojowej, ograniczające rozwój społeczny w szerszym kontekście (grupa rówieśnicza), utrudniające naukę, ograniczające uzyskiwanie osiągnięć odpowiednich dla możliwości danej osoby i w dłuższej perspektywie uniemożliwiające uzyskanie adekwatnej dla tej osoby sytuacji osobistej, poziomu wykształcenia i pozycji zawodowej
  • przede wszystkim funkcjonalny charakter zaburzenia, związany z niską samooceną i obawą przed krytyką – czyli takie kształtowanie wyobrażeń na własny temat lub obrazu własnej osoby które związane jest z przekonaniem o negatywnym spostrzeganiu przez innych w sytuacjach społecznych
  • młody wiek osób dotkniętych zaburzeniem
  • symptomatologia dotycząca zarówno sfery psychicznej (lęk) jak i zmian fizjologicznych – przyspieszenie bicia serca, pocenie się, przyspieszenie oddychania, uczucie parcia na mocz
  • możliwość wyodrębnienia pewnych specyficznych dla danej osoby (zindywidualizowanych) sytuacji w których ma miejsce nasilenie lęku społecznego
  • znaczenie społeczne zaburzenia w aktualnej sytuacji kulturowej – izolacji społecznej młodych osób, braku umiejętności społecznych przy koncentracji na aktywnościach opartych na wysoko rozwiniętych technikach informatycznych (jak Internet, gry komputerowe, smarfony, tablety i analogiczne urządzenia) – podkreśla to znaczenie społeczne zaburzenia i jego efektywnego leczenia

Piśmiennictwo:

  • ICD-10
  • Wilson J.K., Rapee R.M.: Teoria poznawcza i terapia fobii społecznej. W.: Reinecke M.A., Clark D.A.: Psychoterapia poznawcza w teorii i praktyce. GWP , Gdańsk 2005.
  • Rybakowski J. Zaburzenia lekowe w postaci fobii. W: Pużyński S., Rybakowski J., Wciórka J.: Psychiatria. Tom 2. Elsevier, Urban & Partner, Wrocław 2011. S.391.
  • Lucey J.V., Corvin A.: Zaburzenia lękowe. W: Wright P.,Stern J., Phelan M. (red) Sedno. Psychiatria. Redakcja wydania polskiego Rybakowski J. Rybakowski F. Elsevier, Urban & Partner, Wrocław 2008. S.207
  • Jucewicz A: Nie szukaj drugiej połówki. Z prof. Bogdanem Wojciszke rozmawia Agnieszka Jucewicz. Wysokie Obcasy, 23.08.2014, s.22

Rada Naukowa Projektu

Prof. Paweł Mierzejewski
Profesor zwyczajny nauk medycznych, lekarz psychiatra. Od roku 2001 związany zawodowo z Instytutem Psychiatrii i Neurologii, w którym pełni funkcję zastępcy Dyrektora ds. Ekonomicznych, Strategii i Rozwoju oraz funkcję kierownika Zakładu Farmakologii i Fizjologii Układu Nerwowego. Dotychczasowa działalność naukowa związana jest z psychofarmakologią, poszukiwaniem nowych leków, rozwijaniem nowych technik terapeutycznych (wirtualna rzeczywistość). Przewodniczący Sekcji Psychiatrii Biologicznej Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, członek zarządu Polskiego Towarzystwa Badań nad Uzależnieniami. Autor i współautor około 100 publikacji naukowych, kierownik wielu projektów naukowych w tym projektów międzynarodowych.
Prof. Przemysław Bieńkowski
Lekarz, psychofarmakolog, profesor w Katedrze i Klinice Psychiatrii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, przewodniczący Rady Naukowej Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie, członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Autor lub współautor ponad 120 prac oryginalnych i poglądowych poświęconych etiopatogenezie zaburzeń psychicznych oraz mechanizmom działania leków psychotropowych, rozdziałów książkowych, tekstów zaleceń oraz doniesień zjazdowych. Wykładowca i nauczyciel na poziomie akademickim i podyplomowym.
Prof. Tadeusz Pranowski
Lekarz, klinicysta psychogeriatra. Przewodniczący Polskiego Towarzystwa Psychogeriatrycznego, członek Rady Języka Polskiego PAN,członek zarządu Polskiego Towarzystwa Azheimerowskiego i Polskiej Rady Mózgu . Wieloletni wykładowca i autor licznych publikacji dotyczących zaburzeń psychicznych.
Dr Sławomir Murawiec
Specjalista psychiatra, psychoterapeuta certyfikowany Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, Redaktor Naczelny kwartalnika naukowego „Psychiatria” (Viamedica) członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Psychiatrycznego, Przewodniczący Naukowego Towarzystwa Psychoterapii Psychodynamicznej. . Autor lub współautor ponad 100 prac oryginalnych i poglądowych poświęconych zaburzeniom psychicznym i ich leczeniu, zarówno farmakologicznemu (leki) jak i psychoterapeutycznemu. Autor rozdziałów w książkach i podręcznikach psychiatrii i psychoterapii. Wykładowca w trakcie konferencji naukowych i cyklów szkoleniowych dla specjalistów.

FAQ

1. Kto jest organizatorem badania?
Badanie organizuje firma Tomorrow Sp. z o.o. w ramach projektu dofinansowanego z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju.
2. Gdzie będą prowadzone badania?
Badania będą prowadzone w kilu ośrodkach na terenie Warszawy. Osoby zakwalifikowane do badania zostaną przypisane do jednego nich.
3. Kto prowadzi badania?
Kierownikiem Badania jest prof. Paweł Mierzejewski (IPiN), pełniący także funkcję Przewodniczącego Rady Naukowej Projektu. W ramach badania sesje terapeutyczne będą prowadzone przez wykwalifikowany i przeszkolony personel (psychologowie, psychiatrzy).
4. Kto może się zgłosić do badania?
Osoby u których zdiagnozowano fobię społeczną (np. podczas wizyty u psychiatry, terapeuty) oraz osoby które odczuwają silny lęk w sytuacjach społecznych.
5. Jak będzie wyglądało badanie?

Badanie pilotażowe, składa się z 4 sesji. Każda sesja trwa ok. 1 godziny. Na pierwszej sesji psychiatra dokona diagnozy oraz poprosi Pana/Panią o wypełnienie serii kwestionariuszy. Następnie zaznajomi Pana/Panią z aplikacją komputerową wykorzystującą rzeczywistość wirtualną. Na dwóch kolejnych sesjach psychoterapeuta przeprowadzi krótką ekspozycję w rzeczywistości wirtualnej (wyświetli Panu/Pani wybrany scenariusz). Na ostatniej sesji odbędzie się podsumowanie i zostanie Pan/Pani poproszona o ponowne wypełnienie kwestionariuszy.

Badanie kliniczne składa się z 14 sesji. Każda sesja trwa ok. 1 godziny. Na pierwszej sesji psychiatra będzie dokonywał diagnozy stanu osoby badanej oraz poprosi Pana/Panią o wypełnienie serii kwestionariuszy. Następnie zaznajomi Pana/Panią z aplikacją komputerową wykorzystującą rzeczywistość wirtualną. Na kolejnych 12 sesjach, w zależności od warunku do którego zostanie Pan/Pani przydzielona, będzie Pan/Pani brał/a udział w tradycyjnej terapii poznawczo-behawioralnej. terapii poznawczo-behawioralnej z wykorzystaniem rzeczywistości wirtualnej lub autoterapii z wykorzystaniem rzeczywistości wirtualnej.

6. Jak mogę zgłosić się do badania?
Chęć wzięciu udziału w badaniu można zgłosić korzystając z formularza. Skontaktujemy się z każdą osobą, która zgłosi chęć udziału w badaniu.
7. Czy rejestracja w formularzu jest równoznaczna zakwalifikowaniem do badania?

Nie. Podając dane w formularzu kontaktowym pozwala nam Pan/Pani na kontakt i przekazanie szczegółowych informacji dotyczących badania.

Projekt zakłada dwa badania: pilotażowe i kliniczne – o możliwym przydziale do jednego z nich zostanie Pan/Pani poinformowana przez pracownika firmy Tomorrow Sp. z o.o. po rejestracji na badania.

8. Czy udział w badaniu jest bezpłatny?
Zarówno udział w badaniu pilotażowym jak i udział w badaniu klinicznym jest bezpłatny.
9. Czy mogę jednocześnie wziąć udział w badaniu pilotażowym i klinicznym?
Nie. Każda osoba zakwalifikowana do badania może wziąć udział tylko w jednym badaniu.
10. Skąd będę wiedział do jakiego badania zostałem przydzielony?
Po rejestracji skontaktuje się Państwem pracownik firmy Tomorrow Sp. z o.o. informując do jakiego badania został Pan/Pani przydzielony.
11. Mojego pytania nie ma na liście. Gdzie mogę szukać odpowiedzi?
Jeżeli Twojego pytania nie ma na liście skieruj je pod adres: badania@tomorrow.pro

Rekrutacja osób badanych

Jeżeli:

  • Została u Ciebie rozpoznana fobia społeczna

lub

  • Jesteś nieśmiały
  • Odczuwasz silny lęk podczas wystąpień publicznych
  • Masz problem w nawiązywaniu kontaktów społecznych
  • Zwykłe sytuacje takie jak zakupy w sklepie, rozmowa z nieznajomym czy udział w spotkaniu towarzyskim są dla Ciebie źródłem stresu i niepokoju

Zarejestruj się i weź udział w badaniach terapii fobii społecznej.

Zarejestruj się!

Pola oznaczone * są wymagane

Dla specjalistów

Jeżeli jesteś specjalistą (np. lekarzem, psychologiem, psychoterapeutą) i masz kontakt z pacjentami u których podejrzewasz fobię społeczną, możesz przekierować ich do nas. Dzięki temu Twoi pacjenci zyskają szasnę na specjalistyczną diagnozę oraz pomoc w postaci profesjonalnej terapii. Napisz pod adres: badania@tomorrow.pro.

Jeżeli jesteś certyfikowanym psychoterapeutą zorientowanym poznawczo-behawioralnie lub jesteś w trakcie certyfikacji, możesz zgłosić się do nas i wziąć udział w projekcie.

Jako psychoterapeuta weźmiesz udział w dużych, profesjonalnych badaniach klinicznych, prowadzonych przez doświadczoną kadrę naukową, a w ramach Twojej aktywności będziesz prowadził tradycyjną terapię poznawczo-behawioralną lub jej zmodyfikowaną wersję wykorzystującą rzeczywistość wirtualną. Za swoją pracę zostaniesz adekwatnie wynagrodzony, a po skończonym badaniu uzyskasz wgląd w publikacje naukowe powstałe na bazie wyników projektu. Jeżeli chciałbyś wziąć udział w projekcie skontaktuj się z nami pod adresem: badania@tomorrow.pro.

Kontakt

Tomorrow Sp. z o.o.

Adres: 03-913 Warszawa ul. Angorska 27 / lok 7
Telefon: +48 535 143 615
Email: info@tomorrow.pro

W sprawie dodatkowych informacji dotyczących projektu lub badań prosimy o kierowanie korespondencji pod adres: badania@tomorrow.pro